Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że Odmiany łapania tchu nie powinny się znaleźć na tajfunowych półkach – w końcu jak sugeruje podtytuł, znajdziecie tu “Pięć amerykańskich głosów”. Ale jedną z poetek, której wybraną twórczość opublikowano w tej książce, jest Don Mee Choi – amerykańska poetka koreańskiego pochodzenia i tłumaczka (m.in. poezji Kim Hyesoon).
Do antologii wybrano słynny esej poetki, “Przekład jest formą=Przekład jest formą antykolonialną”, opublikowany oryginalnie przez Ugly Duckling Press Translation is a Mode=Translation is an Anti-neocolonial Mode. Jak pisałam w opisie wydanej w 2020 roku broszurki: “to esej na temat tego, jaką rolę odgrywa w dzisiejszym świecie tłumaczenie. Don Mee Choi pokazuje, że tłumaczenie literatury to nie tylko zmiana tekstu z języka A na B. To także świadomość wszystkich sił, które sprawiły, że język działa tak, a nie inaczej, że dany kraj postrzegany jest tak i siak. Kwestionuje pojęcie “narodowej” literatury, zachęca do przekraczania granic – na poziomie politycznym, geograficznym i lingwistycznym”. I nareszcie dane jest nam przeczytać jej tekst po polsku.
Poza esejem znajdziecie na łamach Odmian łapania tchu fragmenty z kolejnej świetnej i łamiącej sztywne granice gatunków książki Don Mee Choi – DMZ Colony. Do tłumaczenia wybrano listy (w posłowiu oryginalnego wydania poetka tłumaczy, że sama je napisała, zainspirowana prawdziwymi wydarzeniami), które z perspektywy dziecka opisują masakrę w Sancheong-Hamyang z 1951 roku. Choć listy nie są “prawdziwe”, oddają “prawdziwą” historię – brutalności rzezi dokonanej przez 11 dywizję południowokoreańskiej armii na koreańskich cywilach, w większości kobiet i dzieci.
Jeśli macie możliwość i znacie angielski, zachęcam oczywiście do sięgnięcia do jej tekstów w oryginale. Ale gdybyście czuli_ły się bardziej komfortowo w języku polskim, nareszcie macie okazję posmakować wyjątkowego głosu – i pod kątem samej stylistyki i otwartości, z jaką krytykuje amerykański imperializm i pokazuje, jak ogromne rany wyrządził na Półwyspie Koreańskim i poza nim.