Kojiki, czyli księga dawnych wydarzeń to jeden z najważniejszych tekstów źródłowych dla japońskiej kultury, jaki ukazał się na polskim rynku, a zarazem książka wyjątkowo atrakcyjna dla osób zainteresowanych Japonią. Oryginalny tekst Kojiki to przekazywane wcześniej ustnie legendy i mity, spisane w 711 roku przez wysokiego urzędnika dworskiego Ō-no Yasumaro na polecenie cesarzowej Gemmei. Tekst powstał z potrzeby uporządkowania podań i rodowodów (a przy okazji uzasadnienia boskości rodu cesarskiego). W efekcie powstała bogata, złożona z trzech zwojów księga, która stała się świętym tekstem dla rodzimej japońskiej religii sintoistycznej.
Zwój pierwszy opisuje powstanie świata i mechanizmów nim rządzących oraz czasy bóstw i duchów, w których swoje źródło mają wszelkie zjawiska przyrody. Natomiast drugi i trzeci zwój przedstawiają narodziny ludzkości, historię podboju ziemi japońskiej i ziemskich duchów przez bóstwa niebiańskie oraz kroniki panowania 33 kolejnych pokoleń władców, wywodzących się od tych bóstw. Przeczytamy tu barwne opowieści o bogach, ludziach i herosach, i wszelkie inne opowieści, jakie znajdziemy w mitologiach wielu kultur. Kojiki jest najstarszym starojapońskim utworem zachowanym w całości. Na tle innych zabytków piśmienniczych z tego okresu, m. in. kronik i edyktów cesarskich, wyróżnia go wartość literacka – Yasumaro nie tylko spisywał ustne podania ale też przetwarzał je literacko, dzięki czemu powstało uporządkowane dzieło. Na tekst Kojiki składają się fragmenty prozą – mity, anegdoty, wyliczenia – między które wpleciono poezję.
Polscy czytelnicy szczęśliwie mają dostęp do wyjątkowego, na skalę światową, tłumaczenia autorstwa założyciela polskiej japonistyki, Wiesława Kotańskiego (fragmenty Kojiki i innych tekstów z czasów arystokracji dworskiej jego tłumaczenia można znaleźć w przekrojowej antologii Dziesięć tysięcy liści). Dzięki jego odważnej decyzji, by przetłumaczyć imiona występujących w Kojiki bóstw, mamy okazję dowiedzieć się zdecydowanie więcej o japońskiej mitologii (i poznać takich bohaterów, jak Dziewoja Wywołująca Opadanie Kwiatów z Drzew, Niebiański Duch Nadchodzenia i Odchodzenia Zim, czy też moje ulubione Maleństwo Które Wprowadza Wiele Ładu). Nowe wydanie tłumaczenia Kotańskiego (którego pierwsza, bardziej nastawiona na badaczy japońskiej kultury wersja była wydana około 40 lat temu) zostało przystosowane dla niejaponistycznego odbiorcy. W dużym stopniu okrojono specjalistyczne przypisy, i dołączono indeksy, które zdecydowanie podnoszą radość z poznawania lektury, m. in. mapy Japonii z opisanymi historycznymi nazwami regionów, które padają w tekście. Jestem pewna, że Kojiki będzie fascynującą lekturą nie tylko dla badaczy ale też dla wszystkich miłośników japońskiej mitologii, kultury oraz dla szukających inspiracji.
