Divorce

Książeczka Divorce Kim Soom rozprawia się z wizją małżeństwa, w którym kobietom przypada rola przewodniczek, pocieszycielek i męczennic. Kluczowe pytanie wokół którego zawiązane są historie rozwodów bohaterek jest takie: czy jako kobiety jesteśmy światu winne poświęcenie? W szczególności, czy mamy obowiązek „ratować ludzkie dusze” — używam tu słów Cholsika, męża jednej z bohaterek — poświęcając się w małżeństwie, cierpiąc, czekając cierpliwie i znosząc wszystko, co wprowadza do naszego życia nasz partner?

Nie zaskoczę was pewnie, kiedy powiem, że Kim Soom odpowiada na te pytania przecząco. Przywołując dialogi i sytuacje, które wydają się niebezpiecznie bliskie i naszej kulturze, Kim Soom udowadnia, że trwanie w małżeństwie wpajane jest kobietom jako cnota, jednak mężczyznom pozwala się w ramach tej instytucji na niemal nieograniczone nadużycia: przemoc, zdrady, nieobecność, wykorzystywanie partnerki jako siły roboczej, opiekunki, traktowanie jej jak jak przedmiot. Kobietom w Divorce próbuje się wmówić, że domaganie się przez nie szacunku to przesada, a próba odzyskania relatywnej wolności, przykładowo, przez rozwód lub separację — komplikowanie innym życia, do tego hańba dla rodziny. Przekaz Kim Soom jest jasny i jestem przekonana, że do niejednej i niejednego z was trafi: nie pozwólcie się krzywdzić, nawet jeśli wasze otoczenie utrudnia wam walkę o siebie.

Zakończenie książeczki, w którym parę bohaterów wywołuje urzędnik udzielający rozwodów, ma także symboliczne znaczenie. Kobieta zadaje pytanie: czy jesteśmy ostatni? W społeczeństwach gdzie kobiety nie są traktowane na równi z mężczyznami i w których małżeństwo jest de facto narzędziem do uczynienia z kobiety swego rodzaju zasobu dla mężczyzny, rozwód staje się rytuałem przejścia, wejściem w prawdziwą dorosłość, drogą do wolności. Divorce zdaje się pokazywać, że z przejściem na tą „drugą stronę” wcale nie warto czekać.

Seria Yeoyu to kolekcja książeczek zawierająca opowiadania i krótkie nowele. Yeoyu (여유) oznacza miejsce lub przestrzeń, a w tym wypadku, przestrzeń swobodnego odkrywania siebie, miejsce, gdzie można odetchnąć i czuć się swobodnie. Zgodnie z nazwą, seria przedstawia teksty niektórych z najciekawszych pisarek i pisarzy koreańskich, często w wydaniu eksperymentalnym, zaskakującym i niecodziennym. Jej odpowiednikiem prezentującym pisarki i pisarzy z Japonii jest seria Keshiki.